Doe jij altijd een stekenproef voordat je begint met haken of breien aan een nieuw project? Als ik het uiteindelijke formaat niet zo belangrijk vind, doe ik het niet. Maar als ik bijvoorbeeld een trui ga breien, zeker wel! En ik raad het ook aan bij de meeste patronen die ik promoot via Wol zo Eerlijk. Jij en ik kunnen dezelfde maat haak- of breinaald gebruiken in combinatie met hetzelfde garen. En hetzelfde patroon volgen. En dan toch kan jouw haak- of breiwerk veel groter of kleiner uitvallen dan het mijne. Gewoon omdat we een verschillende hand van haken of breien hebben.

Stekenproef

En als je dan ook nog eens ander garen gaat gebruiken dan in het patroon wordt geadviseerd, kan het verschil nog groter worden. Fervente handwerksters weten dit. Maar waar ik me onlangs over verbaasde, was dat de stekenproef niet door iedereen hetzelfde wordt uitgevoerd. Zo was er een klant die aarzelde over de naalddikte voor een nieuw breiproject. Ja, ze had al een stekenproef gedaan. En ja, “het leek wel ongeveer overeen te komen met de stekenproef in het patroon”. Ze had netjes, zoals voorgeschreven, 15 steken en 22 toeren gebreid. Bij gebrek aan de aanbevolen naald 5,5 mm had ze de proef op 5 mm naalden gedaan. In plaats van 10 x 10 cm kwam ze uit op 11 x 11 cm, dus dat “klopte wel ongeveer”. Wat haar betreft moest het wel lukken zo.

Blocken

Ik vertelde haar dat ik sowieso het verschil tussen 10 x 10 cm en 11 x 11 cm te groot vind. Reken maar door wat dat betekent voor een trui… En dat ik voor een proeflapje altijd een ruimer aantal steken opzet en meer dan de genoemde toeren brei. Het lapje block ik netjes en vervolgens baken ik een stukje van 10 x 10 cm af. Ondanks haar jarenlange brei-ervaring hoorde ze dit voor het eerst. En ook het fenomeen blocken was nieuw voor haar. Nat maken en op maat spannen had ze nogal letterlijk genomen: lapje nat gemaakt, tussen dubbelgevouwen theedoek gelegd en baksteen er bovenop. En dus legde ik haar uit hoe je met roestvrijstalen spelden de vorm en het formaat van haak- of breiwerk kunt beïnvloeden.

Afwijkingen

Voor wie dit teveel ‘gedoe’ vindt: niks hoeft natuurlijk. Bij een shawl bijvoorbeeld maakt het mij niet zoveel uit of de afmetingen afwijken van het voorbeeld. Mijn meest recente breiproject is de Whakata shawl met Moeke Yarns Elena. Het voorbeeld van Francoise (de ontwerpster) is 150 x 30 cm, terwijl mijn exemplaar liefst 170 x 35 cm bleek te zijn, na blocken. Oh ja, de mijne is ook niet perfect symmetrisch: de ene punt is iets langer dan de andere. Iets te fanatiek geblockt aan die ene kant, vermoed ik… Handwerk, van mijn hand!